Özel hastane, tıp merkezi ve benzeri sağlık hizmeti veren kuruluşlar, hem sabit yatırım tutarı açısından hem de işletme giderleri açısından yüksek maliyetli yatırımlardır. Ayrıca özel sağlık kuruluşları, hem ilk yatırım sürecinde hem de işletmeye alındıktan sonraki dönemde Sağlık Bakanlığınca belirlenen kural ve denetimlere tabidir. Bu nedenle bu tür bir yatırım öncesinde detaylı bir fizibilite çalışması yapılması ve yatırım sürecinin dikkatli bir şekilde yönetilmesi gerekir.
Özel hastane yatırımı yapmak isteyen yatırımcı ve girişimcilerin izlemesi gereken süreç aşağıdaki gibidir:
- Ön fizibilite yapılması: Hastane kurmak istediğiniz il/ilçe için kısa bir fizibilite raporu hazırlayınız veya uzman bir kuruluşa hazırlattırınız. Bu rapor kapsamında sağlık hizmetleri açısından bölgenin arz-talep durumu, rekabet durumu, uygulanan fiyatlar ve benzeri konularda bir çalışma yaparak veya yaptırarak kurmak istediğiniz hastanenin kapasitesi, kadro durumu, gerekli arsa/inşaat alanı ve diğer hususlar hakkındaki bilgileri netleştiriniz.
- Bakanlıkça ilan edilen bölge için hak sahipliği başvurusu: Özel Hastaneler Yönetmeliğine göre(Ek Madde-4); özel hastane açmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler, Sağlık Bakanlığınca yapılacak planlamada sadece ilan edilecek yerleşim bölgeleri için başvuruda bulunabilecekler. Bu madde gereği Sağlık Bakanlığı çeşitli tarihlerde ihtiyaç duyulan bölgelerde özel sağlık merkezleri açılması için hak sahipliği başvurusu almaktadır. Sağlık Bakanlığı, en son 2014 yılında 5 ilde özel hastane açılması, 7 ilde ise A tipi tıp merkezi açılması için ilana çıkmış, alınan başvurular sonucunda ilan edilen illerde sağlık merkezi açmak için hak sahipliği kazanan gerçek/tüzel kişiler belirlenmiştir. (Fikir vermesi açısından göz atınız: 2014 yılı hak sahipliği usul ve esaslar ve 2014 Yılı Özel Sağlık Kuruluşu Hak Sahipliği Sonuç İlanı).
Bakanlıkça özel hastane açma izni verilenler başvuru tarihinden itibaren en geç iki yıl içerisinde ön izin belgesi ve ön izin belgesinin alındığı tarihten itibaren ise beş yıl içerisinde ruhsat almak zorundadır (ÖHY Geçici Madde-1). - Yer seçimi yapılması: Özel hastane inşa edilecek arsanın belediye tarafından özel sağlık alanı kullanım kararı verilmiş olması gerekir. Yer seçimine ilişkin diğer kriterler ve ilgili kurumlardan alınması gereken belgeler ÖHY’nin 8. maddesinde belirtilmiştir.
- Mimari proje çizilmesi: Hastane için ön izin başvurusu yapılabilmesi için hastane için mimari proje çizilmesi gerekir. Mimari projede; hastane yerleşimi, vaziyet planı, tüm kat planları ve Yönetmelikte belirtilen diğer detayların yer alması zorunludur.
- Ön izin başvurusu: Hastane açmak isteyen yatırımcı veya girişimciler öncelikle Sağlık Bakanlığına ön izin için başvuruda bulunmak zorundadır. Özel Hastaneler Yönetmeliğine uygun olarak yapılan ön izin başvurusu en geç 30 gün içerisinde sonuçlandırılır ve ön izin belgesi düzenlenir. Ön izin belgesinde, açılacak özel hastanenin yeri, tıbbi bölüm adları ve tahsis edilen kadro sayıları belirtilir. (Not: Başka amaçla inşa edilmiş binaların özel hastaneye dönüştürülmesi ile mevcut özel hastane binasına ek bina yapılmak istenmesi durumunda da Bakanlıktan ön izin belgesi alınması zorunludur.)
- Detaylı fizibilite yapılması: Açılması istenen özel hastane için ön izin belgesi alındıktan sonra söz konusu hastane için ayrıntılı fizibilite çalışması yapılmalıdır. Bu çalışma kapsamında istihdam edilecek insan kaynağı, hastane altyapısı, teknik altyapı, kurumsal yapı, satın alınması gerekli medikal donanım ve diğer araç, gereç, teçhizat yatırımı ile işletme dönemi iş planları, finansal kaynak planlaması ve diğer hususlar ayrıntılı olarak belirlenmelidir.
- Hastane binası inşaatı: Ön izin belgesinde belirtilen süre içerisinde hastane inşaatına başlanması gerekir.
- Makine ve ekipman (Tıbbi olmayan donanım) temini ve kurulumu: Mutfak-çamaşırhan ekipmanları, bilgisayar, mobilya, kesintisiz güç kaynağı, jeneratör gibi donanımların temini ve montajının yapılması gerekir.
- Tıbbi donanımın tedariği ve montajı: Tıbbi donanımın satınalınması ve hastane bölümlerine yerleştirilmesi gerekir. Ayrıca ihtiyaç duyulan sarf malzemenin temin edilmesi gerekir.
- İnsan kaynağı istihdamı: Sağlık personeli, yardımcı personel, yönetim ve destek personelinin istihdam edilmesi gerekir.
- Ruhsat için Sağlık Müdürlüğüne başvuru yapılması: Özel hastaneler, Bakanlığın izni ile açılır ve ruhsatlandırılır. Özel hastane açmak isteyenler, ilgili Yönetmeliğe göre hangi tür özel hastane açacaklarını belirten bir dilekçe ile ilgili valiliğe başvururlar. Ruhsat başvuru dosyasına ÖHY Ek-10’da yer alan belgeler eklenir.
- Özel hastanenin yerinde incelemesi: İl Sağlık Müdürlüğünce oluşturulan bir ekip tarafından özel hastanenin bütün tıbbî ünitelerinin yerinde incelemesi yapılır ve Yönetmelikte öngörülen tıbbî donanıma sahip olup olmadığını gösteren bir rapor düzenlenir. Ayrıca inşaatı tamamlanmış hastane binasına ait projeler için; binanın mevcut durumunun ve birimlerin kat ve yerleşimlerinin uygunluğu oluşturulacak Müşterek Teknik Komisyon tarafından yerinde incelenir ve ÖHY Ek-9’da yer alan Müşterek Teknik Rapor hazırlanır. Hazırlanan inceleme raporları ile birlikte ruhsat başvurusu Bakanlığa intikal ettirilir.
- Ruhsatlandırma: İlgili Bakanlığa intikal ettirilen başvuru dosyası ilgili Genel Müdürlük tarafından ilgili komisyona havale ettirilir. Başvuru dosyasında eksiklik bulunmaması halinde, Komisyon hastaneyi yerinde inceler ve hastanenin uygunluğuna karar vermesi halinde yerinde inceleme raporu düzenleyerek Bakanlığa sunar. Bu inceleme sonucuna göre ilgili Bakanlıkça özel hastaneye ruhsatname düzenlenir.
- Faaliyet izni başvurusu: Ruhsat almış özel hastanenin faaliyetine başlayabilmesi için ilgili Bakanlıkça düzenlenen faaliyet izin belgesinin alınması gerekir. Özel hastaneye ruhsat verilmesinden sonra ÖHY 15. maddede belirtilen bilgiler ile Sağlık Müdürlüğüne başvuru yapılır. Gerekli şartları sağladığı tespit edilen hastane için yapılan faaliyet izni başvurusu, Sağlık Müdürlüğü tarafından Bakanlığa bildirilir. Bakanlıkça, ÖHY EK-7’de örneği gösterilen Faaliyet İzin Belgesi yedi iş günü içinde düzenlenir.
- İşletmeye alma: Faaliyet izin belgesini alan özel hastane, hasta kabul ve tedavi işlemlerine başlayabilir.
İlgili mevzuat ve dökümanlar