Kamu hastanelerinin altyapı yetersizliği, yetersiz hizmet kalitesi, özel sağlık yatırımlarına devlet tarafından verilen teşvik ve destekler ve diğer faktörler sağlık hizmetlerinin özel sektör tarafından sunulmasının önünü açmış ve özel hastane yatırımlarının artmasını sağlamıştır. Türkiye özel sağlık sektörünin en önemli ayağını oluşturan özel hastane sektörü satın alma gücündeki artış, olumlu ekonomik gelişmeler ve olumlu yönde seyreden diğer faktörler sayesinde hızlı bir şekilde büyümüş ve birçok büyük kuruluş bu alanda faaliyet göstermeye başlamıştır. Kurumsallaşmanın, markalaşmanın ve hizmet kalitesinin öne çıktığı sektörde özel bir hastane yatırımı için detaylı bir çalışma yapılması yatırım için en önemli hususlardan biridir.
Özel hastanede sunulan hizmet ve ürünler
Bir hastanede sunulan temel hizmeti sağlık hizmetleridir. Bunlar; ayakta ve yatarak muayene, tahlil, tetkik, tıbbi müdahale, ameliyat, tıbbi bakım ve diğer tedavi hizmetleridir.
Sunulan sağlık hizmetleri dört ana gruba ayrılabilir:
- Koruyucu sağlık hizmetleri,
- Tedavi edici sağlık hizmetleri,
- Rehabilite edici sağlık hizmetleri,
- Sağlığın geliştirilmesi hizmetleri.
Özel hastanelerde hasta ve ziyaretçilere kafe&restoran hizmeti, tıbbi ürün satışı gibi hizmetler sunularak ek gelir sağlanmaktadır.
Kullanılan girdiler ve yardımcı malzemeler
Hastanede sağlık hizmeti sunumunda kullanılan temel girdiler; ilaç, tıbbi sarf malzeme, elektrik, su, temizlik malzemesi ve diğer girdilerdir.
Özel hastane için kapasite seçimi
Bir hastane için kapasite belli bir süre içerisinde üretilen hizmet miktarını ifade eder. Hastane için kapasiteyi belirleyen faktörler; yatak sayısı, kapalı alan genişliği, açık alan genişliği, poliklinik sayısı, ameliyathane sayısı, laboratuar sayısı, yoğun bakım ünite sayısı ve diğer faktörlerdir. Açılması planlanan hastane için kapasite belirlenirken kurulum planlanan bölgedeki diğer hastanelerin sayısı, kapasiteleri, sağlık insan gücü, maliyetler, finansal kaynaklar ve teknik imkanların göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu nedenle fizibilite aşamasında detaylı bir çalışma ile kurulacak hastane için optimal kapasite belirlenmelidir.
Özel hastane için kuruluş yeri seçimi
Hastaların hastane seçimi yaparken dikkate aldıkları hususlardan biri de hastanenin yakınlığı ve ulaşım kolaylığıdır. Bu nedenle uygun yer seçimi yapılarak olabildiğince geniş bir kitleye hitap edebilmek özel hastane yatırımında önemli bir husustur. Özel hastane kurulacak bölge ve kuruluş yeri seçiminde dikkate alınan faktörlerden bazıları aşağıdaki gibidir:
- Ulaşım kolaylığı,
- Sağlık personeli ve diğer işgücü temini,
- Çalışan yoğunluğu,
- Nüfus yoğunluğu ve yaşlılık oranı,
- Sağlık sektörünün gelişmiliği,
- ve diğer faktörler...
Özel hastane yatırım maliyeti
Özel hastane açmak yüksek maliyetli bir yatırım türüdür. Toplam yatırımı maliyetini oluşturan ana unsurları; arsa ve bina maliyeti ve tıbbi cihazlar ve altyapıda kullanılan diğer makine ve ekipman maliyetidir. Hastanenin toplam maliyeti, kurulması planlanan hastanenin yatak kapasitesi, poliklinik sayısı, ameliyathane sayısı, yoğun bakım ünitesi sayısı, laboratuar sayısı gibi faktörlere bağlı olarak değişir.
Pazar araştırması sonrası kurulacak özel hastanenin kapasitesinin ve sunulacak hizmet kapasitesinin belirlenmesi sonrasında kurulması gereken altyapı belirlenerek toplam yatırım maliyeti hesaplanır.
Rekabet durumu
Özel hastane kurulması düşünülen bölgedeki özel veya devlet hastanesi sayısı, sunulacak sağlık hizmetinin kalitesi, ulaşım kolaylığı gibi faktörler göz önünde bulundurularak açılacak özel hastanenin rekabet açısından durumunun değerlendirilmesi ve pazardan alacağı payın gerçekçi bir şekilde belirlenmesi gerekir.
Özel hastane gelir kalemleri
Özel hastane gelirleri hastalara sunulan temel sağlık hizmetlerinden elde edilen gelirleridir. Gelir kalemlerinin toplam gelire oranı hastaneden hastaneye farklılık göstermektedir. Bu farklılık, hastanenin sunduğu hizmet türüne göre değişmektedir. Genel olarak bir özel hastanenin gelir kalemleri aşağıdaki gibidir:
- SGK katılım payı gelirleri,
- Ayaktan tedavi ücreti gelirleri,
- Yatak gelirleri,
- Kadın doğum gelirleri,
- Ameliyat gelirleri,
- Laboratuar gelirleri,
- ve diğer gelirler
Yasal çerçeve
Özel hastanelerin kurulması ve işletilmesi, Özel Hastaneler Yönetmeliği'nde belirtilen esas ve usullere uygun olarak yapılır. Bu yönetmelikte; özel hastanelerin tesisi, hizmet ve personel standartlarının tespit edilmesi, sınıflandırılması, sınıflarının değiştirilmesi, amaca uygun olarak teşkilatlandırılması, açılması, faaliyetleri, kapatılması ve denetlenmesine ilişkin hükümler yer almaktadır.
Yatırım süreci
Özel hastane yatırımı süreci yasal, teknik ve mali açıdan yönetilmesi kompleks süreçtir. Bu nedenle fizibilite aşamasında elde edilen sonuçlar çerçevesinde uygun bir planlama ile bu sürecin yönetilmesi gerekir.
Tarafımızca hazırlanan özel hastane yatırım sürecine ilişkin yazıyı okumak için buraya tıklayınız...
Sektördeki eğilimler, gelişmeler ve tespitler
- Hanehalkları tarafından cepten yapılan sağlık harcamalarının toplam sağlık harcaması içindeki payı 2015 yılında %16,6 olarak gerçekleşmiş ve bu rakam artış eğilimindedir.
- Kişi başı sağlık harcaması, 2014 yılında 1232 TL iken 2015 yılında %9,2 artarak 1345 TL’ye yükselmiştir.
- Özel hastanelerinin en önemli gelir kalemleri SGK’dan alınan ödenekler ve hastalardan alınan “katkı payı”dır.
- Özel hastane yatırımında ihtiyaç duyulan medikal cihaz ve donanım ile tıbbi sarf malzemelerinin önemli bir kısmı yurt dışından temin edildiğinden dolayı sektör döviz kurlarındaki gelişmelerden etkilenmektedir.
- Sektörde nitelikli insan kaynağı açığı olduğundan dolayı personel maliyetleri enflasyonun üzerinde artmakta ve bu durum özel hastanelerin rekabet gücünü, büyüme potansiyelini ve hizmet kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir.
- Son üç yıl içerisinde sektörde konsolidasyon süreci başlamış ve küçük ölçekli özel hastaneler piyasadan çekilirken, büyük ölçekli ve zincir niteliğindeki özel hastaneler öne çıkmıştır.
Fizibilite çalışması
Özel hastane yatırımında doğru bir yatırım kararı alınabilmesi için detaylı bir fizibilite çalışması yapılması ve elde edilen veriler çerçevesinde kapasite seçimi, yer seçimi yapılmalı ve yatırımın toplam maliyeti, karlılığı, geri ödeme süresi hesaplanmalıdır.
Hastane için yapılacak fizibilite çalışması genel olarak aşağıdaki ana başlıklardan oluşur:
- Pazar araştırması,
- Teknik inceleme
- Mali (finansal) analiz
- Risk değerlendirmesi
Fizibilite raporu hazırlamak için lütfen "Talep formu"nu doldurarak bizimle iletişime geçiniz.
Anahtar kelimeler
Özel hastane yatırımı, hastane açmak, özel sağlık sektörü, sağlık hizmetler, hastane fizibilite raporu örneği, 100 yataklı hastane maliyeti...